Ustawa o opiece nad dziećmi do lat 3 zapewni dostęp do różnorodnych form opieki nad najmłodszymi dziećmi. Obecnie, brak profesjonalnej opieki nad nimi jest jedną z najczęściej wymienianych barier utrudniających powrót rodziców, a szczególnie matek, na rynek pracy. Zgodnie z nową ustawą, opieka będzie realizowana przez żłobek, klub dziecięcy, dziennego opiekuna oraz nianię i obejmie dzieci do lat 3, a w niektórych uzasadnionych przypadkach do lat 4. Są to w szczególności sytuacje, gdzie opieka przedszkolna w małych gminach wiejskich nie będzie możliwa lub stan psychomotoryczny dziecka będzie wskazywał na konieczność przedłużenia opieki. Dzięki ustawie w ciągu najbliższych czterech lat powinno przybyć około 400 tys. miejsc w placówkach, instytucjach i prywatnych miejscach prowadzenia opieki nad najmłodszymi dziećmi.

Lepszy dostęp do żłobków
Żłobki będą sprawować opiekę nad dziećmi od 20 tygodnia życia do 3 lat. Opieka w tych placówkach ma trwać maksymalnie 10 godzin dziennie, z możliwością wydłużenia tego czasu za dodatkową opłatą. Godziny przebywania dziecka w żłobku będą dostosowane do indywidualnego trybu pracy rodziców. Ponadto, ustawa ułatwia zakładanie żłobków. Przestaną one być zakładami opieki zdrowotnej, co jest istotną barierą rozwoju tej formy opieki. Nowe przepisy zachęcają także do tworzenia żłobków przy zakładach pracy - koszty ich zakładania i utrzymywania będzie można wliczyć w koszty uzyskania przychodu. Zmieni się także kadra - oprócz personelu medycznego w żłobkach zatrudnieni zostaną m.in. pedagodzy. Skład personelu będzie dostosowany do liczby dzieci. Na dwadzieścioro dzieci zatrudniona będzie przynajmniej jedna dyplomowana pielęgniarka. Opiekunem może zostać m.in. osoba posiadająca dyplom pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego.

Kluby dziecięce i opiekunowie dzienni
Klub dziecięcy to placówka przeznaczona do opieki nad dziećmi od ok. 1 roku do lat 3, a w wyjątkowych przypadkach do 4 lat. Kwalifikacje opiekunów zatrudnionych w tych placówkach będą identyczne z tymi, które są wymagane w żłobkach. Czas opieki nad dziećmi nie może przekraczać 5 godzin dziennie. Jeden opiekun będzie mógł zajmować się maksymalnie ośmiorgiem dzieci. Kolejną formą wykonywania opieki nad dzieckiem od 20 tygodnia do 3 lat (wyjątkowo do lat 4) jest opiekun dzienny. Będą nimi osoby fizyczne, zatrudniane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Osoby te będą sprawować opiekę nad dzieckiem w swoim domu lub mieszkaniu. Kandydaci na te funkcje będą wyłaniani w drodze konkursu. Opiekun dzienny będzie zatrudniany na podstawie umowy, w której określone będą jego obowiązki, czas, miejsce sprawowania opieki oraz wysokość wynagrodzenia. Przed rozpoczęciem pracy odbędzie 160-godzinne szkolenie. Opiekun może zajmować się, w zależności od wielkości lokalu, maksymalnie pięciorgiem dzieci.

Pomoc finansowa państwa przy zatrudnianiu niani
Ostatnią formą opieki przewidzianą w ustawie jest niania, która będzie mogła sprawować opiekę nad dziećmi od 20 tygodnia do 3 roku życia (maksymalnie do 4 lat). Będzie ona zatrudniona bezpośrednio przez rodzinę, natomiast z budżetu państwa będzie opłacana za nią składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę. Warunkiem skorzystania z tego rozwiązania jest to, że oboje rodzice dziecka (lub rodzic, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko) pracują (także na podstawie umowy cywilnoprawnej oraz prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej). W przypadku, gdy niania otrzymywać będzie wynagrodzenie wyższe od minimalnego, różnicę za składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pokrywać będą rodzice.